Thời gian qua, xuất hiện tình trạng các đối tượng lợi dụng không gian mạng để đăng tin trên các nền tảng mạng xã hội kêu gọi, lôi kéo, kích động thanh thiếu niên tụ tập để giải quyết mâu thuẫn hoặc muốn thể hiện bản thân. Sau khi tụ tập thành nhóm đông người các đối tượng mang theo hung khí, điều khiển xe mô tô lạng lách, đánh võng, đuổi đánh nhau trên các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ, khu vực đông dân cư, nơi tập trung đông người gây nguy hiểm cho người, phương tiện tham gia giao thông, làm ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội.

1. Thực trạng hiện nay:

Thời gian gần đây lực lượng công an trong tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội, góp phần bảo đảm an ninh - trật tự (ANTT) trên địa bàn tỉnh; tuy nhiên, tình trạng thanh, thiếu niên tụ tập gây rối ANTT, vi phạm pháp luật từng lúc, từng nơi còn diễn biến phức tạp.

    Điển hình, mặc dù không hề có mâu thuẫn, xích mích từ trước nhưng sau khi tổ chức ăn nhậu và hát Karaoke xong, nhóm 15 đối tượng do Nguyễn Thế Mạnh, (sinh năm 2005), trú tại xã Thượng Sơn, huyện Đô Lương dẫn đầu vẫn khiêu khích, gây hấn và hẹn nhóm 06 đối tượng cùng trú tại huyện Đô Lương do Nguyễn Trọng Mạnh (sinh năm 2007), trú tại xã Minh Sơn cầm đầu để hỗn chiến, khiến 02 người bị thương.

Quá trình di chuyển, 02 nhóm đối tượng trên điều khiển xe mô tô không biển kiểm soát, chạy với tốc độ cao, mang theo hung khí như vỏ chai bia, bình xịt hơi cay, ống tuýp sắt, thanh gỗ… phóng nhanh, lạng lách, đánh võng, bấm còi inh ỏi, vượt đèn đỏ, dàn thành nhiều hàng ngang trên các tuyến đường Quốc lộ 7B và đường Quốc lộ 7C (đường N5) gây bất bình, bức xúc trong quần chúng Nhân dân.

Ngay sau khi tiếp nhận tin báo, chỉ trong thời gian ngắn, Phòng Cảnh sát hình sự Công an Nghệ An đã triệu tập, bắt 21 đối tượng có liên quan tới 02 nhóm đối tượng trên. Vào cuộc điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định tạm giữ hình sự 14 đối tượng về hành vi “Gây rối trật tự công cộng”.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An đã ra quyết định khởi tố bị can đối với 16 đối tượng vì có hành vi phạm tộ gây rối trật tự công cộng...

2. Nguyên nhân, điều kiện dẫn đến tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật:

Qua các vụ việc trên cho thấy, thanh thiếu niên tham gia gây rối trật tự công cộng đều thiếu sự hiểu biết về pháp luật, thiếu sự quan tâm giáo dục của gia đình. Đáng chú ý, đối tượng vi phạm phần lớn là dưới 18 tuổi và có không ít đối tượng dưới 16 tuổi.

- Thứ nhất: do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi người chưa thành niên đang trong quá trình phát triển, chưa hoàn thiện về thể chất và tinh thần nên dễ bị lôi kéo, kích động.

- Thứ hai: sự quan tâm, giáo dục con cái của các bậc phụ huynh còn chưa được quan tâm đúng mức; việc nắm bắt tâm tư tình cảm của tuổi chưa thành niên của nhà trường và gia đình chưa kịp thời để uốn nắn, phòng ngừa sai phạm.

- Thứ ba: do môi trường mạng xã hội làm cho trẻ em dễ tiếp xúc với các hiện tượng tiêu cực trong khi trẻ em chưa có sự nhận thức tính đúng đắn nên rất dễ học hỏi, làm theo.

- Thứ tư: các sân chơi, nơi hoạt động giao lưu giành cho thanh thiếu niên chưa tạo sức hút hoặc chưa phù hợp với tâm lý tuổi trẻ.

3. Dấu hiệu nhận biết con em mình tham gia các nhóm thanh niên hư:

- Trốn học, bỏ học không xin phép bố mẹ

- Thức đêm, ngủ ngày, lén sử dụng điện thoại di động để liên lạc, tụ tập bạn bè

- Thường xuyên sử dụng xe máy hoặc bạn bè đón ra vào tối muộn, ban đêm tụ tập ở các quán game

- Tự ý tháo biển kiểm soát xe, phanh xe, chắn bùn xe bị mòn hư hỏng do tăng tốc, bốc đầu xe

- Tự ý bỏ nhà, thường cãi lời cha mẹ để đi ra khỏi nhà tụ tập với bạn bè

- Mang các vật dụng như dao, kiếm, tuýp sắt về nhà cất giấu….

4. Giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn:

Để có giải pháp phòng ngừa và kịp thời ngăn chặn tình trạng trên ngoài trách nhiệm của lực lượng Công an thì cần có sự vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, đoàn thể và toàn xã hội phối hợp thực hiện một số giải pháp sau:

- Việc giáo dục pháp luật cho thanh niên cần đi vào thực chất, đổi mới về nội dung, hình thức cho phù hợp với lứa tuổi thanh, thiếu niên. Ngay từ cơ sở thôn, tổ dân phố cần có sự quan tâm, trao đổi với gia đình, người thân của các thanh thiếu niên để gia đình nắm được các hiện tượng, thực trạng tâm lý, hoạt động từ đó có biện pháp giáo dục ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.

- Nhà trường cần quản lý tốt việc chấp hành kỷ luật của học sinh ngay từ cấp tiểu học tạo ý thức ý thức tự giác chấp hành pháp luật cho các em ngay từ khi còn nhỏ, giúp các em hình thành thói quen, chấp hành nghiêm nội quy của nhà trường. Bên cạnh đó phải có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa nhà trường với gia đình trong việc trao đổi thông tin để cùng quản lý giáo dục các em phát triển toàn diện.

- Cần tổ chức các sân chơi, các diễn đàn để thu hút thanh thiếu niên tham gia hoạt động một cách lành mạnh tránh xa các hiện tượng tiêu cực của xã hội.

- Gia đình: cần quản lý xe máy trong gia đình, quản lý tài khoản mạng xã hội và các mối quan hệ bạn bè của con, quản lý lịch học và thời gian biểu của con; Không giao xe máy cho con cái điều khiển khi chưa có giấy phép lái xe, không cho con sử dụng điện thoại di động vào mục đích ngoài học tập, không cho con ra ngoài tụ tập, gặp gỡ bạn bè vào ban đêm.

- Đẩy mạnh tuyên truyền phương thức, thủ đoạn, chế tài xử lý các đối tượng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật tại cơ sở trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là ứng dụng mạng xã hội (zalo, facebook) để người dân nắm, chủ động phối hợp lực lượng chức năng phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả.

- Tăng cường công tác tuần tra đảm bảo ANTT ở cơ sở, trong đó tập trung xử lý nghiêm đối tượng tụ tập uống rượu bia, cờ bạc, điều khiển xe mô tô rú ga, chạy tốc độ cao, đua xe trái phép,… nhằm răn đe, phòng ngừa chung.

- Thực hiện có hiệu quả công tác quản lý cư trú, kịp thời phát hiện, phòng các nhóm, đối tượng thanh thiếu niên từ các nơi khác đến ẩn náo, lôi kéo các đối tượng tại địa bàn tham gia tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật.

- Thực hiện tốt công tác tiếp nhận, xử lý tin báo, tố giác liên quan các nhóm, đối tượng thanh thiếu niên vi phạm. Khi có thông tin xảy ra các vụ nhóm, đối tượng đánh nhau tập thể, gây rối trật tự công cộng, đua xe trái phép,... phải khẩn trương phân công lực lượng đến hiện trường xác minh, thu thập chứng cứ và xác định đầy đủ số đối tượng vi phạm để giáo dục, xử lý nghiêm theo quy định.

Vẫn biết mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh. Nhưng chỉ khi trẻ được quan tâm, định hướng, nói không với hành vi bạo lực, có sự giám sát giờ sinh hoạt và được chia sẻ, được hiểu rõ các quy định pháp luật thì các em sẽ hoàn chỉnh về nhân cách và sẽ hạn chế những vụ việc đau lòng như thời gian vừa qua.

Bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng chức năng, rất cần sự chung tay của gia đình, nhà trường, các ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội định hướng cho các em lý tưởng sống tốt đẹp, trang bị kỹ năng sống cần thiết để các em không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Khi phát hiện các đối tượng, vụ viêc “Cố ý gây thương tích”, “Gây rối trật tự công cộng” thông báo cho Công an xã hoặc liên hệ đồng chí Trung tá Phạm Hùng - Trưởng Công an xã, số điện thoại: 0915.593789 hoặc đồng chí Đại úy Nguyễn Đình Toàn - Phó Trưởng Công an xã, số điện thoai: 091.5859868 để kịp thời có biện pháp giải quyết./.